Turizmin Gelişmesine Etki Eden Faktörler
Özet
Bu bölüm, turizmin tarihsel gelişim sürecini ve turizmin bugünkü küresel niteliğe ulaşmasında rol oynayan temel dinamikleri kapsamlı bir perspektifle ele almaktadır. Turizmin İlk Çağ’daki ticaret, din, sağlık ve kültürel amaçlı seyahatlerden başlayarak Orta Çağ’daki hac yolculukları ve kervansaray sistemine, Yeni Çağ’da Sanayi Devrimi’nin yarattığı toplumsal değişimlere ve Yakın Çağ’daki teknolojik ilerlemelere uzanan gelişim çizgisi detaylı biçimde incelenmektedir. Bölüm, turizmin kitleselleşmesini sağlayan ulaşım teknolojilerindeki yenilikler, gelir ve boş zaman artışı, eğitim seviyesinin yükselmesi, seyahat özgürlüğü, nüfus yapısındaki değişimler ve sosyal güvenlik sistemlerinin etkisi gibi temel faktörleri açıklamaktadır. Ayrıca sosyal medya, dijital iletişim ve yeni turizm türlerinin ortaya çıkışı gibi güncel eğilimler de değerlendirilmiştir. Bu kapsamda bölüm, turizmin çok boyutlu yapısını anlamak isteyen öğrencilere, araştırmacılara ve sektör profesyonellerine teorik ve tarihsel bir çerçeve sunmaktadır.
Referanslar
Akat, Ö. (2000). Pazarlama Ağırlıklı Turizm İşletmeciliği, Bursa: Ekin Kitapevi.
Akça, H., Esengün, K., Sayılı, M., (2000), Kırsal Alanların Kalkınmasında Kırsal Turizmin Rolü, Türk-Koop Ekin Dergisi, 4(12) ss. 82-91
Alister M, Wall, G. (1990). Tourism: Economic, Physical and Social İmpacts Longman Group Limited England.
Avcıkurt, C. ve Doğdubay, M. (2015). “Turizm İşletmelerinin Uluslararası Boyutu”, (Edit. Burhanettin Zengin/Şehnaz Demirkol), Turizm İşletmeleri, Genişletilmiş ve Gözden Geçirilmiş ve 3. Baskı, İstanbul: Değişim Yayınları.
Avcıkurt, C. (2015). Turizm Sosyolojisi-Genel ve Yapısal Yaklaşım, Detay Yayıncılık, (Yenilenmiş ve Genişletilmiş ve 4. Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
Barutçugil, İ. (1982). Turizm İşletmeciliği, Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınları.
Bereket, C. (1997). İstatistiklerle Kayak Sporu. Türk Kayak Vakfı Yıllığı, Ankara.
Boğan, E. ve Sarıışık, M. (2016). Yerel Halkın Turizm Faaliyetine Yönelik Görüş ve Algılamalarının Belirlenmesi Üzerine Alanya’da Bir Araştırma. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 12(12): 325-342.
Buhalis, D., & Law, R. (2008). Progress in Information Technology and Tourism Management. Tourism Management, 29(4), 609–623.
Bull, A. (1995), The Economics of Travel and Tourism, Melbourne, Australia: Longman
Crouch, G. I. (1994), “The Study of International Tourism Demand: A Review of Findings”, Journal of Travel Research.
Çeken, H. (2004), “Küreselleşme, Eğilimlerinin Uluslar arası Turizm Hareketlerine Etkisi ve Türkiye” , Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:12.
Dinçer, M. Z. (1993). Turizm Ekonomisi ve Türkiye Ekonomisinde Turizm, İstanbul: Filiz Kitabevi.
Doğan, H. Z. (2004). Turizmin Sosyo-Kültürel Temelleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
Dönmez, Ö. Ç., & Pehlivan, T. (2022). Coğrafi İşaretli Ürün Deneyiminin Memnuniyet Ve Davranışsal Niyet Üzerine Etkisi: Adana Lezzet Festivali Örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 6(1), 123-138.
Dyer, P., Gursoy, D., Sharma, B., & Carter, J. (2007). Structural modeling of resident perceptions of tourism and associated development on the Sunshine Coast, Australia. Tourism Management, 28(2), 409–422. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2006.04.002.
Eralp, Z. (1983). Genel Turizm, Ankara: A.Ü. Basın Yayın Yüksek Okulu Yayınları, No: 3.
Erol, M. (2003). Tourism Marketing. Ekin Bookstore, Istanbul.
Goeldner, C. R., & Ritchie, J. R. B. (2012). Tourism: Principles, Practices, Philosophies (12th ed.). Wiley.
Gökdeniz, A. (1994), “Yapısal Değişikliklerin Uluslar arası Turizm Hareketlerine Yansıması ve Türkiye”, Turizm Yıllığı.
Günay, Ş. ve Çınar, T. (1975). Genel Turizm Bilgisi. Ankara: Güneş Matbaacılık.
Gürdal, M. (1987). Ulaştırma Ekonomisi. Ankara: Çoşkun Matbaası.
Gursoy, D., Jurowski, C., ve Uysal, M. (2002). Resident Attitudes: A structural Modeling approach. Annals of Tourism Research, 29(1), 79-105.
Hacıoğlu, N. (2013). Turizm Pazarlaması,(8. Baskı), Ankara: Nobel Yayıncılık.
Hacıoğlu, N. (2006). Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Hall, C. M., Scott, D., & Gössling, S. (2020). Pandemics, Transformations and Tourism. Tourism Geographies, 22(3), 577–598.
Hall, C. M., & Page, S. J. (2014). The Geography of Tourism and Recreation: Environment, Place and Space (4th ed.). Routledge.
Halloway, C. J. ve Taylor, N. (2006), The Business of Tourism Seventh Edition. England: Prentice Hall.
Haralambopoulos, N. ve Pizam, A. (1996). Perceived Impacts of Tourism: The Case of Samos. Annals of Tourism Research, 23(3), 503-526.
Hazar, A. ve Tuncer, A. (2006). Turizm Ders Kitabı, Tutibay Yayınları,İstanbul.
Inskeep, E. (1991). Tourism Planning, An Integrated and Sustainable Development Approach, New York: Van Nostrand Reinhold.
İçöz, O. (2001). Turizm işletmelerinde pazarlama: ilkeler ve uygulamalar. Turhan Kitabevi Yayınları.
Jurowski, C. ve Gursoy, D. (2004). Distance Effects On Residents’ Attitudes toward Tourism. Annals of Tourism Research, 31(2), 296-312.
Karaçor, S. (1999). “Dünya Turizminde Yeni Arayışlar ve Türkiye Turizminde Geleceğe Yönelik Eğilimler”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 3, 171-182
Kılıçarslan, N. (2008). Spor Turizmi ve Uluslararası Spor Organizasyonlarının Turizme Etkisi: 2011 Erzurum Üniversite Kış Oyunları. Uzmanlık Tezi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdürlüğü, Ankara
Lepp, A. (2007). Residents’ Attitudes towards Tourism in Bigodi Village, Uganda. Tourism Management, 28(3), 876-885.
Lök, H., ve Pınaroğlu, B. (2022). Turizm politikası ve planlaması. N. Ayaz (Ed.), A’dan Z’ye Turizm, 161–176, Ankara: Detay Yayıncılık.
Lundberg, D. E. (1990) The Tourist Business, (Sixth Edition), New York: Van Nostrand Reinhold.
Mariani, M. M., Di Felice, M., & Mura, M. (2016). Facebook as a Destination Marketing Tool: Evidence from Italian Regional Destination Management Organizations. Tourism Management, 54, 321–343.
Mason, P., & Cheyne, J. (2000). Residents’ attitudes to proposed tourism development. Annals of Tourism Research, 27(2), 391-411
Mcintosh, W. R., Goeldner, C.R., Ritchie, B. (1995), Tourism: Principles, Practise, Philosophies, (7th ed.), New York: John Wiley& Sons Inc.
McIntosh, R.W. ve Goeldner, C.R. (1990). Tourism: Principles, Practices, Philosophies, John Wiley & Sons: New York.
Mowforth, M., & Munt, I. (2015). Tourism and Sustainability: Development, Globalisation and New Tourism in the Third World (4th ed.). Routledge.
Olalı, H. ve Timur, A. (1988). Turizm Ekonomisi, İzmir: Ofis Ofset Matbaacılık.
Oral, S. (2005). Otel İşletmeciliği ve Verimlilik Analizleri, (5.baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
Özdemir, M. (1992). Turizmin Türkiye’nin Sosyo- Ekonomik Yapısına Etkileri, Ankara: KÖK-SAV Vakfı Yayınları.
Page, S. J., & Connell, J. (2020). Tourism: A Modern Synthesis (5th ed.). Cengage Learning.
Page, S. J. (2014). Tourism Management (5th ed.). Routledge
Pınaroğlu, B., & Yumuk, Y. (2024). Nesnelerin interneti (IoT): Turizmin geleceğine yön veren teknolojiler. A. Ünal, E. Çilesiz, & O. Çelen (Ed.), 399–418, Çanakkale: Paradigma Akademi.
Pizam, A., & Fleischer, A. (2002). Severity vs. Frequency of Terrorism. Journal of Travel Research, 40(3), 337–339. http://dx.doi.org/10.1177/0047287502040003011
Richards, G. (2018). Cultural Tourism. Journal of Hospitality and Tourism Management, 17(1), 1–10.
Rivera, M., Croes, R. ve Lee, S.H. (2016). Tourism Development and Happiness: A Residents’ Perspective, Journal of Destination Marketing & Management, 5, 5-15.
Sağcan, M. (1986). Rekreasyon ve Turizm, İzmir: Cumhuriyet Basımevi.
Sezgin, O. M. (2001). Genel Turizm ve Turizm Mevzuatı, Ankara: Detay Yayıncılık.
Sharpley, R. (2006). Travel and Tourism. SAGE Key Concepts Series.
Su, M. M., Wall, G., Wang, Y., & Jin, M. (2019). Livelihood sustainability in a rural tourism destination: Hetu Town, Anhui Province, China. Tourism Management, 71, 272–281.
Şebin, K. (2009). Erzurum Kış Sporları Turizmi ile İlgili Yöre Halkının Tutum ve Beklentileri. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
Toskay, T. (1983). Turizm: Turizm Olayına Genel Yaklaşım, İstanbul: Der Yayınları.
Towner, J. (1996). An Historical Geography of Recreation and Tourism in the Western World 1540–1940. Wiley.
Uçar, M., H. Çeken ve Ökten, Ş. (2010), Kırsal Turizm ve Kırsal Kalkınma: Fethiye Örneği, Ankara: Detay Yayıncılık
Usta, Ö. (2009). Turizm, Genel ve Yapısal Yaklaşım, Ankara: Detay Yayıncılık.
UNESCO (2021). World Heritage List. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.
UNEP & WTO (2005). Making Tourism More Sustainable: A Guide for Policy Makers. United Nations Environment Programme and World Tourism Organization.
UNWTO. (2022). World Tourism Barometer. World Tourism Organization.
UNESCO. (2021). World Heritage List.
UNWTO (2022). World Tourism Barometer. United Nations World Tourism Organization.
World Tourizm Organization, Tourism Hightsts, June-2015. Erişim tarihi: 15.10. 2015.
Xiang, Z., & Gretzel, U. (2010). Role of Social Media in Online Travel Information Search. Tourism Management, 31(2), 179–188.
Yu, L. (1999), The International Hospitality Business,Management and Operation, The Haworth Pres Inc, London.
Yumuk, Y., Pınaroğlu, B., & Uzun, İ. N. (2024). İklim koşulları turizm planlamasını nasıl etkiler? Dubai örneği. In A. Ünal, E. Çilesiz, & O. Çelen (Ed), 375–394. Çanakkale: Paradigma Akademi.
Zeng, B., & Gerritsen, R. (2014). What Do We Know About Social Media in Tourism? A Review. Tourism Management Perspectives, 10, 27–36.
