Dünya’da ve Türkiye’de Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümünün Tarihi: Genel Bir Bakış

Brevik, E. C., (2009). A Brief History of Soil Science. Land Use, Land Cover and Soil Sciences – Vol. VI – A, Encyclopedia of Life Support Systems (EOLSS), USA.

2.Aydın, M. 2012. Toprak Fiziğinin Kısa Bir Tarihçesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 1(1), 1-3.

Direk, M. (2012). Tarım tarihi ve deontoloji. Eğitim Yayınevi.

4.Yörükoğullari, E., Orhun, Ö., Topdemir, H. G., & İhsanoğlu, E. (2013). Bilim ve teknoloji tarihi. Anadolu Üniversitesi.

Sevgi, O., Ekşi, M., Tecimen, H. B. (2024). Kent Yeşil Alanları Toprak Bilgisi. İstanbul: İÜC Üniversite Yayınevi.

Cohen, B. R. (2009). Notes from the Ground: Science, Soil, and Society in the American Countryside. Yale University Press.

7.Sivakugan, N., Shukla, S. K., & Das, B. M. (2013). Rock mechanics: an introduction. Crc Press.

Gworek, B., Kijeńska, M., Wrzosek, J., Graniewska, M. (2021). Pharmaceuticals in the soil and plant environment: a review. Water, Air, & Soil Pollution, 232(4), 145.

Arnold, R. W. (1983). Concepts of soils and pedology. In Developments in Soil Science (Vol. 11, pp. 1-21). Elsevier.

Ingram, J., Fry, P., & Mathieu, A. (2010). Revealing different understandings of soil held by scientists and farmers in the context of soil protection and management. Land Use Policy, 27(1), 51-60.

Brevik, E. C., Hartemink, A. E. (2010). Early soil knowledge and the birth and development of soil science. Catena, 83(1), 23-33.

Krupenikov, I.A. (1992). History of Soil Science, From its Inception to the Present. Amerind Publishing Co., New Delhi, India. 352 p.

Hillel, D. (1992). Out of the Earth: Civilization and the Life of the Soil. Univ of California Press.

Lal, R., Reicosky, D. C., & Hanson, J. D. (2007). Evolution of the plow over 10,000 years and the rationale for no-till farming. Soil and tillage research, 93(1), 1-12.

Idrisi, Z. (2005). The Muslim Agricultural Revolution and its Influence on Europe. Foundation for Science Technology and Civilisation. Manchester, United Kingdom. 19 p.

Troeh, F.R., J.A. Hobbs, and R.L. Donahue. 2004. Soil and Water Conservation for Productivity and Environmental Protection, 4th Edition. Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ.

Lal, R. (2007). Ancient history of agriculture and the plow. IUSS Commission on the History, Philosophy, and Sociology of Soil Science Newsletter, 14, 27-30.

Brady, N. C., Weil, R. R. (2016). The Nature and Properties of Soils (15th ed.). Pearson Education.

Foth, H. D., Ellis, B. G. (1997). Soil Fertility. CRC Press.

Gong, Z., Zhang, X., Chen, J., Zhang, G. (2003). Origin and development of soil science in ancient China. Geoderma, 115(1-2), 3-13.

Li, C., Cao. S. (1990). History of soil science in China. (1990): 197-202.

Winiwarter, V., Blum, W. E. (2006). Souls and soils: a survey of worldviews. Warkentin, B. (Hg.) (2006): Footprints in the Soil. People and Ideas in Soil History, Elsevier: Amsterdam/Oxford, 107-122.

Sandor, J. A. (2006). Ancient agricultural terraces and soils. Footprints in the soil: People and ideas in soil history, 505-534.

Feller, C.L., Thuriès, L.J.-M, Manlay, R-J., Robin, P. and Frossard, E. (2003). “The Principles of Rational Agriculture” by Albrecht Daniel Thaer (1752-1828). An Approach to the Sustainability of Cropping Systems at the Beginning of the 19th Century. Journal of Plant Nutrition and Soil Science 166: 687-698.

Levin, H. L., King Jr, D. T. (2016). The Earth through time. John Wiley & Sons.

Tandarich, J.P., Darmody, R.G., Follmer, L.R. and Johnson, D.L. (2002). Historical Development of Soil and Weathering Profile Concepts from Europe to the United States of America. Soil Science Society of America Journal 66: 335-346.

Aldrich, M.L. (1979). American State Geological Surveys, 1820-1845. In C.J. Schneer (ed). Two Hundred Years of Geology in America. University Press of New England, Hanover, New Hampshire. pp. 133-143.

Meyer, L.D. and Moldenhauer, W.C. (1985). Soil Erosion by Water: The Research Experience. Agricultural History 59: 192-204.

Amundson, R. and Yaalon, D.H. (1995). E.W. Hilgard and John Wesley Powell: Efforts for a Joint Agricultural and Geological Survey. Soil Science Society of America Journal 59: 4-13.

Sparks, D. L. (2006). Historical aspects of soil chemistry. Footprints in the soil. People and Ideas in Soil History. Amsterdam: Elsevier, 307-37.

Anderson, P., (2018). Canada Science and Technology Museum Archives GF-574, Soil surveyors mapped the potential for agriculture in Canada through the twentieth century, Guest Writer, Queen's University, https://ingeniumcanada.org/channel/articles/excavating-canadian-soil-science-history

Demirel, M., Doğanay, F. K. (2011). Osmanlı’da Ziraat Eğitimi: Halkalı Ziraat Mektebi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(21), 183–199. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kilisiibfakademik/issue/82780/1513936

Çeşme, V. (2014). Osmanlı’da ziraati modernleştirme sürecinde Halkalı Ziraat Mektebi (1892–1928): Kuruluşu ve idari yapısı. Osmanlı Bilimi Araştırmaları, 15(2), 39–80. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuoba/issue/1225/14363

Türk Tarım Orman Dergisi. (2025). Türkiye’de tarım öğretiminin 179. yıl dönümü. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. https://www.turktarim.gov.tr/Haber/1210/turkiyede-tarim-ogretiminin-179--yil-donumu

Ozudogru (2020). Soil mechanics: Karl Terzaghi in the Ottoman Empire. Historical Geosciences Studies, 11(173).

Tozlu, S. (2024). İhsan Abidin Bey’in Gözlemlerine Göre Erzurum Vilayetinde Ziraat Hayatı. ETÜT Dergisi, (9), 140-157.

Giesecke, F. (1930). Anatolian soil classification and mapping (1929–1930). Ankara: Agricultural Institute of Turkey.

Çağlar, K. Ö. (1958). Toprak İlmi. Ankara: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No. 10

FAO, (1999). Land resources information systems in the Near East. United Nations FAO. (Original work published 1954)

Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü, (2025). Toprak - Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü Dünü Bugünü Geleceği, Tarımsal Araştırma ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Ankara. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/toprakgubre/Belgeler/Kurumsal_MPK/1-%20Dr.%20B%C3%BClent%20S%C3%96NMEZ.pdf (Erişim Tarihi; 20.07.2025)

Şimşek, G. (2011). Toprak Bölümü ve Toprak Bilimi Alanındaki Gelişmeler. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 31(1 4).

De Meester, T. (1970). Soils of the Great Konya Basin, Turkey. Agric. Res. Rep, 740(290), 1.

TEMA VAKFI, (2025). Toprakların Önemi. https://www.tema.org.tr/toprak (Erişim Tarihi; 21.07.2025)

Toprak Bilimi Derneği, (2025). Toprağı Tanıyalım, https://www.toprak.org.tr/tr/ (Erişim Tarihi; 20.07.2025)

Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü. (2017). Türkiye Toprak Organik Karbonu (TOK) Projesi. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. https://cem.csb.gov.tr/turkiye-toprak-organik-karbonu-projesi-i-112997 (Erişim Tarihi; 01.08.2025)

Tarım ve Orman Bakanlığı. (2020). Türkiye Toprak Veritabanı ve Organik Karbon Haritalama Çalışmaları. Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü. https://www.tarimorman.gov.tr/TAGEM/Haber/344 (Erişim Tarihi; 01.08.2025)

Evtuhov, C. (2006). The roots of Dokuchaev’s scientific contributions: cadastral soil mapping and agro-environmental issues. Footprints in the Soil. BP Warkentin (ed.). Elsevier, Amsterdam, The Netherlands, 125-148.

Brevik, E.C. (1999). George Nelson Coffey, Early American Pedologist. Soil Science Society of America Journal 63: 1485-1493.

Simonson, R. W. (1989). Historical highlights of soil survey and soil classification with emphasis on the United States, 1899-1970.

Yeşilsoy, M. Ş., Aydın, M., 1991. Toprak Fiziği. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı No:124, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset ve Teksir Atölyesi, Adana. s. 228.

Kutilek, M., & Rieu, M. (1998). Introduction to the symposium 1: new concepts and theories in soil physics.

Lahlou, S., Mrabet, R., Ouadia, M., 2004. Soil physics: a Moroccan perspective. Journal of African Earth Sciences 39, 441–445.

Özkan, İ., 1985. Toprak Fiziği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 946, Ders Kitabı: 270. Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara. s. 171.

Ağca, N. 2012. Toprak Kimyası’nın Dünü, Bugünü ve Geleceği. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 1(1), 6 - 8.

Soonn, L.S., Chappeu, M.A., Evanglou, V.P., 2011. A brief history of soil chemistry. (http://www.agron.iastate.edu/soilchemistry/History%20of%20Soil%20Chemistry.htm)

Çökmüş, C., (2010). Mikroorganizmaların Biyolojisi. Palme Yayınları, No: 532, Ankara.

Okur, N. 2012. Toprak Mikrobiyolojisinin Türkiye’deki Dünü, Bugünü ve Yarını. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 1(1), 9 – 12

Öztaş, T. 2012. Tarımsal Toprak Mekaniği ve Teknolojisinin Gelişimi, Kapsam ve Önemi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 1(1), 4-5

Verruijt, A. 2011. Soil Mechanics. Delft University of Technology. (Screen version from http://geo.verruijt.net/.) 331 pp.

Terzaghi, K. and Peck, R.B. 1967. Soil Mechanics in Engineering Practice. John Wiley & Sons, Inc. New York, USA. 729 pp.

Mumsuz, N. 1985. Toprak Mekaniği ve Teknolojisi. Ankara Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Yayınları No: 922. Ders Kitabı: 260. Ankara. 448 s.

Çullu, M.A. (2012). Toprak Etüt Haritalama ve Toprak Yönetimi Gerekliliği. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 1(1), 23 - 25.

Hartemink, A. E., McBratney, A. (2008). A soil science renaissance. Geoderma, 148(2), 123-129.

Akça, E., Kapur, S., 2012. Toprak Mineralojisi ve Mikromorfolojisi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 1(1), 33 - 34.

Akça, E., Arocena, J., Kılıç, S., Dingil, M., Kapur, S. 2010. Preliminary Chemical and Micromorphological Observations on Urartu (800-600 B.C.) Ceramics, Eastern Turkey. Geoarchaeology, 25 (2), 233 – 244.

Brevik, E. C. (2004). Contributions of Edward Elway Free to American Soil Science in the Early 1900s. Soil Science Society of America Journal 68: 904-906.

Holliday, V. T., McFadden, L. D., Bettis, E. A., & Birkeland, P. W. (2002). Soil Survey and Soil‐Geomorphology. Profiles in the History of the US Soil Survey, 233-274.

Boyraz, D. 2012. Çölleşme= Toprak/Arazi Bozulumu. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 1(1), 35 - 39.

Karaca, A., Mert, M., (2012). Adli Toprak Bilimi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 1(1), 40 - 46.

Anaç, D., Çolak Esetlili, B. 2012. Türkiye’de Toprak Verimliliğinin Gelişimi ve Tarihçesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 1(1), 20 - 22.

Tanju, Ö., Hatipoğlu, F., Başkaya, H.S., Aktaş, M., 1981. Türk Toprak Bilimi Açıklamalı Bibliyografyası 1928-1976, Türkiye Bilimsel ve Teknik Dökümantasyon Merkezi, Ankara.

Kaplan, M., Aktaş, M., Güneş, A., Alpaslan, M. ve Sönmez, S., 2000. Türkiye Gübre Üretim ve Tüketiminin Değerlendirilmesi. Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi, 17-21 Ocak 2000, s: 881-900, Ankara.

Şenol, S., 2006. Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu Sahipsiz Kalmasın, Tarım ve Mühendislik Dergisi, Sayı: 76-77.

Anonim, 2011. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Stratejik Plan (2010-2014), Ankara.

Bouma, J., Hartemink, A. E. (2003). Soil science and society in the Dutch context. NJAS: Wageningen Journal of Life Sciences, 50(2), 133-140.

Gerrard, A. J. (1992). Soil geomorphology. Springer Science & Business Media.

Hartemink, A. E. (2002). Soil science in tropical and temperate regions—some differences and similarities. Advances in agronomy, 77, 269-292.

Anderson, S. (2005). Soils: Genesis and geomorphology. Cambridge University Press.

Brevik, E. C. (2009). The teaching of soil science in geology, geography, environmental science, and agricultural programs. Soil Survey Horizons, 50(4), 120-123.

Van Baren, H., Hartemink, A. E., & Tinker, P. B. (2000). 75 years the international society of soil science. Geoderma, 96(1-2), 1-18.

Hartemink, A. E., McBratney, A. B., Cattle, J. A. (2001). Developments and trends in soil science: 100 volumes of Geoderma (1967–2001). Geoderma, 100(3-4), 217-268.

Warkentin, B. (2006, July). Colonial Soil Science in the former British West Indies. In 18th World Congress of Soil Science. Philadelphia, Pennsylvania, USA https://www. ldd. go. th/18wcss/techprogram P (Vol. 16176).

Feller, C., Blanchart, E., & Herbillon, A. (2008). The importance of French tropical research in the development of pedology 1. Soil Science Society of America Journal, 72(5), 1375-1381.