Prematüre Yenidoğanda Perfore Nekrotizan Enterokolit Cerrahisinde Anestezi Yönetimi: Olgu Sunumu
Özet
Nekrotizan enterokolit (NEK), özellikle prematüre bebeklerde görülen, bağırsak mukozasında iskemi, inflamasyon ve nekrozla karakterize, gastrointestinal sistemin inflamatuar hastalıklarından biridir. NEK, sistemik inflamatuar yanıt ve sepsis gibi hayatı tehdit eden komplikasyonlara neden olabilir. NEK'in görülme sıklığı, 28 haftadan küçük prematüre bebeklerde %10'a kadar çıkabilirken, term bebeklerde nadiren görülür (1). Mortalite oranı %15–30 arasında olup, çok düşük doğum ağırlıklı bebeklerde bu oran artmaktadır (2). NEK için en önemli risk faktörleri prematürite, enteral beslenme, intestinal iskemik reperfüzyon hasarı ve immatür bağışıklık sistemidir. Prematüre bebeklerde bağırsak bariyer fonksiyonu yetersizliği bakterilerin geçişini kolaylaştırarak inflamatuar süreci başlatabilir (3). Ek risk faktörleri arasında perinatal asfiksi, eritrosit transfüzyonu, PDA, sepsis, hipoksi, intrauterin büyüme geriliği (IUGR), konjenital kalp hastalıkları ve eritroblastozis fetalis sayılabilir (4). Anne sütünün içerdiği bağışıklık faktörleri ve prebiyotik nedeniyle koruyucu olduğu gösterilmiştir (5). Klinik olarak NEK genellikle yaşamın ilk 2 haftasında, enteral beslenmenin başlamasından sonra ortaya çıkar. En sık görülen erken bulgular arasında karın distansiyonu, mide içeriği artışı, hematokezya ve genel durum bozukluğu yer alır. İlerlemiş olgularda abdominal hassasiyet, hipotansiyon, letarji, solunum sıkıntısı ve şok gelişebilir (6). Tanısal yaklaşımda abdominal radyografi temel araçtır. Tipik olarak pneumatosis intestinalis (bağırsak duvarında hava), portal venöz gaz ve serbest intraperitoneal hava NEK için tanı koydurucudur (7). İleri görüntüleme gerekirse ultrasonografi ile bağırsak peristaltizmi, sıvı birikimi ve duvar kalınlığı değerlendirilebilir. Laboratuvar testlerinde metabolik asidoz, lökopeni veya lökositoz ve trombositopeni görülebilir. Hafif NEK olgularında oral alım kesilir, nazogastrik dekompresyon sağlanır, geniş spektrumlu antibiyotik tedavisi verilir. Daha ağır olgularda ise cerrahi müdahale gerekebilir. Bağırsak perforasyonu, kötüleşen klinik tablo ve yanıt alınamayan medikal tedavi cerrahi müdahale nedenleri arasında yer almaktadır (8).
Referanslar
Neu J, Walker WA. Necrotizing enterocolitis. The New England Journal of Medicine. 2011;364(3):255–264. doi:10.1056/NEJMra1005408
Lin PW, Stoll BJ. Necrotising enterocolitis. The Lancet. 2006;368(9543):1271–1283. doi:10.1016/S0140-6736(06)69525-1
Hunter CJ, Upperman JS, Ford HR, Camerini V. Understanding the susceptibility of the premature infant to necrotizing enterocolitis (NEC). Pediatric Research. 2008;63(2):117–123. doi:10.1203/PDR.0b013e31815ed64c
Patel RM, Knezevic A, Shenvi N, et al. Association of red blood cell transfusion, anemia, and necrotizing enterocolitis in very low-birth-weight infants. JAMA. 2014;312(24):2640–2649. doi:10.1001/jama.2014.14046
Sisk PM, Lovelady CA, Dillard RG, Gruber KJ, O'Shea TM. Early human milk feeding is associated with a lower risk of necrotizing enterocolitis in very low birth weight infants. Journal of Perinatology. 2007;27(7):428–433. doi:10.1038/sj.jp.7211758
Sharma R, Hudak ML. A clinical perspective of necrotizing enterocolitis: past, present, and future. Clinics in Perinatology. 2013;40(1):27–51. doi:10.1016/j.clp.2012.12.007
Kosloske AM. Epidemiology of necrotizing enterocolitis. Acta Paediatrica. 1994;83(Suppl 396):2–7. doi:10.1111/j.1651-2227.1994.tb13220.x
Blakely ML, Lally KP, McDonald S, Brown RL, Barnhart DC, Ricketts RR, et al. Postoperative outcomes of extremely low birth-weight infants with necrotizing enterocolitis or isolated intestinal perforation: A prospective cohort study by the NICHD Neonatal Research Network. Annals of Surgery. 2006;243(6):807–814. doi:10.1097/01.sla.0000219644.61194.85
Christensen RD, Henry E. Pathophysiology and management of anemia in the newborn. Pediatrics in Review. 2013;34(9):323–333. doi:10.1542/pir.34-9-323
Disma N, Riva T. Anesthesia in preterm infants. Current Opinion in Anesthesiology. 2019;32(3):327–332. doi:10.1097/ACO.0000000000000721
Keir AK, Yang J, Chau V, Shah PS, Yoon EW, O'Hearn K. Red blood cell transfusion thresholds in very low birth weight infants: A systematic review and meta-analysis. JAMA Pediatrics. 2020;174(6):549–558. doi:10.1001/jamapediatrics.2020.0132