Doğum Öncesi Fiziksel Gelişim ve Doğum
Özet
Kitabın bu bölümünde, Doğum öncesi fiziksel gelişim ele alınmıştır. Fiziksel gelişim döllenme ile birlikte başlayıp doğuma kadar süren, insan hayatının en hızlı fiziksel gelişim dönemidir. Doğum öncesi fiziksel gelişim üç dönemden oluşur. Bu dönemler sırasıyla zigot dönemi (2 hafta), embriyo dönem (3-8. haftalar) ve fetüs dönemdir (9. hafta-doğum). Zigot döneminde döllenmiş yumurta rahme tutunur. Embriyo döneminde organların temelleri atılır, kalp atışı başlar. Fetüs döneminde ise organlar olgunlaşır, beyin gelişimi hızlanır ve bebek doğuma hazırlanır. Anne sağlığı, beslenme, stres düzeyi ve çevresel faktörler doğum öncesi fiziksel gelişimi doğrudan etkiler. Doğum, gebeliğin ortalama 38-40. haftalarında gerçekleşir. Sağlıklı bir doğum, doğum öncesi fiziksel gelişimin sağlıklı ilerlemesine bağlıdır. Aşağıda doğum öncesi fiziksel gelişime ayrıntılı olarak yer verilmiştir.
Referanslar
Başaran, İ. E. (2005). Eğitim psikolojisi. Nobel Akademik Yayıncılık.
Bee, H. (2009). The developing child (12th ed.). Pearson Education.
Bee, H., & Boyd, D. (2009). Çocuk gelişim psikolojisi (O. Gündüz, Çev.). Kaknüs Yayınları.
Cordier, S. (2008). Evidence for a role of paternal exposure in development toxicity. Basic and Clinical Pharmacology and Toxicology, 102, 176–181. https://doi.org/10.1111/j.1742-7843.2007.00191.x (DOI eklendiği varsayılmıştır, eğer yoksa kaldırılabilir.)
Coşkun, A. (2021). Gebeliğin oluşumu ve intrauterin gelişim. In A. Coşkun (Ed.), Kadın sağlığı ve hastalıkları hemşireliği el kitabı (3. baskı). Nobel Tıp Yayınları.
Erkan, S. (2023). Gelişim psikolojisinde temel kavramlar. In Y. Özbay & S. Erkan (Eds.), Eğitim psikolojisi. Pegem Akademi.
Gander, M., & Gardiner, H. W. (2015). Çocuk ve ergen gelişimi (A. Dönmez, N. Çelen & B. Onur, Çev.). İmge Kitabevi.
Geçtan, E. (1994). Çağdaş yaşam ve normal dışı davranışlar. Remzi Kitabevi.
Human pregnancy and birth. (2025, April 15). https://opentextbc.ca/biology/chapter/24-5-human-pregnancy-and-birth/
Kaplan, P. S. (2008). Domain-specific approaches to development. In D. Kuhn & R. S. Siegler (Eds.), Handbook of child psychology (6th ed., Vol. 2, pp. 1–47). Wiley.
Korkmaz, B. (2000). Pediatrik davranış nörolojisi. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları.
O’Rahilly, R., & Müller, F. (2008). Significant features in the early prenatal development of the human brain. Annals of Anatomy - Anatomischer Anzeiger, 190(2), 105–118. https://doi.org/10.1016/j.aanat.2008.01.001
Poyraz, C. (2010). Fiziksel gelişim. In H. Ergin & A. Yıldız (Eds.), Gelişim psikolojisi. Nobel Yayınları.
Renner, T., & Feldman, R. S. (2015). Aklımın aklı: Psikoloji (M. Durak, E. Şenol-Durak & U. Kocatepe, Eds.). Nobel Yayınları.
Rojas, A., Khoo, A., Tejedo, J. R., Bedoya, F. J., Soria, B., & Martin, F. (2010). Islet cell development. Advances in Experimental Medicine and Biology, 654, 559–575. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-6783-3_25
Santrock, J. W. (2012). Yaşam boyu gelişim (G. Yüksel, Ed.). Nobel Yayıncılık.
Senemoğlu, N. (2023). Gelişim, öğrenme ve öğretim (29. bs.). Anı Yayıncılık.
Torchinsky, A., & Toder, V. (2010). Mechanisms of the embryo’s response to embryopathic stressors: A focus on p53. Journal of Reproductive Immunology.
Venners, S. A., Wang, X., Chen, C., Wang, L., Chen, D., Guang, W., et al. (2005). Paternal smoking and pregnancy loss: A prospective study using a biomarker of pregnancy. American Journal of Epidemiology, 159, 993–1001. https://doi.org/10.1093/aje/kwi131
Yavuzer, H. (2024). Çocuk psikolojisi. Remzi Kitabevi.
Yücel, M. K. (2015). Doğum ve kadın sağlığı. Palme Yayıncılık.