Dijital Şiddeti Toplumsal Cinsiyet Perspektifiyle İnceleyen Lisansüstü Tezlere Bakış: Bibliyografik Analiz Çalışması
Özet
Bu araştırmanın amacı Ulusal Tez Merkezi’nde yayımlanmış, dijital şiddet olgusunu toplumsal cinsiyet odağında ele almış tüm lisansüstü tezlerin bibliyografik analizini gerçekleştirmektir. Lisansüstü tezleri derlemek, çalışmalar üzerinde durum tespiti yapmak ve analiz yaparak gelecek çalışmalara yön vermek bu araştırmanın önemini oluşturmaktadır. Veri analiz sürecinde ise bibliyografik analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmaya dahil edilen 24 adet lisansüstü tez çalışmasında yayım yılı, tez türü, yayımlandığı üniversite, ana bilim dalı, yazım dili, konusu, anahtar kelimeleri, araştırma yöntemi, araştırma deseni, veri toplama yöntemi, kullanılan örnekleme tekniği, katılımcı sayısı ve katılımcıların cinsiyet dağılımı, kuramsal dayanaklar, şiddet davranışları ve şiddetin etkilerine dair bilgiler incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular incelendiğinde ise; tezlerin son yıllarda artış gösterdiği, en çok tezin 2022 ve 2023 yıllarında yayımlandığı, 2018 yılı öncesinde herhangi bir teze rastlanmadığı, yüksek lisans türünde tezlerin diğer türlere göre sayıca fazla olduğu, yazım dilinin ağırlıklı olarak Türkçe olduğu, tezlerin ana bilim dalı ve konu bakımından daha çok psikoloji ile ilişkilendirildiği, araştırma yönteminde nicel yöntem, veri toplama aracında ise daha çok anket tercih edildiği görülmüştür. Sonuç olarak incelenen lisansüstü tezler üzerinde yapılan analizin gelecekte gerçekleştirilecek kadına yönelik şiddete ve toplumsal cinsiyet temelli dijital şiddete dair çalışmalara rehberlik edeceği ve yön vereceği düşünülmektedir.