Acil Serviste Kulak Burun Boğaz Hastalıklarına Yaklaşım
Özet
Kulak Burun Boğaz (KBB) hastalıkları, ülkemizde acil servislere yapılan başvuruların önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu başvuruların büyük çoğunluğunu üst solunum yolu enfeksiyonları oluşturur. Bunun dışında, baş ve boyun bölgesini ilgilendiren bazı KBB acilleri, erken müdahale edilmediği takdirde bu bölgedeki karmaşık anatomik yapılar ve yakın komşuluklar nedeniyle önemli komplikasyonlara ve hayati tehlikelere yol açabilmektedir.
Acil servislere en sık başvuru nedeni olan KBB hastalıkları arasında; epistaksis, yabancı cisimler, travmaya bağlı yüz kemik kırıkları, baş-boyun yaralanmaları, kulak enfeksiyonları ve bunların komplikasyonları, sinüzit ve komplikasyonları, oral kavite, farenks ve boyun enfeksiyonları, fasiyal paraliziler, işitme kayıpları ve vertigo sayılabilir.
KBB hastalıkları, acil servise başvuruların önemli bir kısmını oluşturmakla birlikte, basit üst solunum yolu enfeksiyonlarından ciddi havayolu obstrüksiyonlarına yol açabilen derin boyun enfeksiyonlarına, hayatı tehdit eden kanamalardan, yüzde kalıcı deformiteye neden olabilecek travmalara, erken müdahale edilmezse kalıcı görme ve işitme kaybına neden olabilecek patolojilere kadar geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır. Bu nedenle, KBB acilleri konusunda acil serviste görev yapan her hekimin bilgi ve deneyim sahibi olması, erken tanı ve müdahale yapabilmesi ve gerektiğinde hastayı vakit kaybetmeden uygun merkeze sevk edebilmesi büyük önem taşımaktadır.
Referanslar
Harper D. Epistaxis. Online Etymology Dictionary [Internet]. [cited 2025 Sep 29]. Available from: https://www.etymonline.com/word/epistaxis
Min HJ, Kang H, Choi GJ, Kim KS. Association between hypertension and epistaxis: systematic review and meta-analysis. Otolaryngol Head Neck Surg. 2017;157(6):921-927.
Jones GL, Browning S, Phillipps J. The value of coagulation profiles in epistaxis management. Int J Clin Pract. 2003;57(7):577-578.
Shaha MA, Nilssen EL, Holland S, Comins J, Andrews PJ. Routine coagulation screening in the management of emergency admission for epistaxis – is it necessary? J Laryngol Otol. 2000;114(1):38-40.
Ballah D, Rabinowitz D, Vossough A, Rickert S, Heuer G, Storm PB, et al. Preoperative angiography and external carotid artery embolization of juvenile nasopharyngeal angiofibromas in a tertiary referral paediatric centre. Clin Radiol. 2013;68(11):1097-1106.
Walshe P. The use of fibrin glue to arrest epistaxis in the presence of a coagulopathy. Laryngoscope. 2002;112(6):1126-1128.
Mathiasen RA, Cruz RM. Prospective, randomized, controlled clinical trial of a novel matrix hemostatic sealant in patients with acute anterior epistaxis. Laryngoscope. 2005;115(5):899-902
Wakelam OC, Dimitriadis PA, Stephens J. The use of FloSeal haemostatic sealant in the management of epistaxis: a prospective clinical study and literature review. Ann R Coll Surg Engl. 2017;99(1):28-30.
Upadhyay S, Dolci RL, Buohliqah L, Duvvuri U, Anand VK, Schwartz TH, et al. Endoscopic endonasal anterior maxillotomy. Laryngoscope. 2015;125(11):2668-2671.
Harvey RJ, Sheehan PO, Debnath NI, Anand VK, Schwartz TH, et al. Transseptal approach for extended endoscopic resections of the maxilla and infratemporal fossa. Am J Rhinol Allergy. 2009;23(5):426-432.
McWhorter AJ. Tracheotomy: timing and techniques. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2003 Dec;11(6):473-9.
Koç C. Erişkinlerde yetersiz havayolunun kontrolü. In: Koç C, editor. Cummings Otolaringoloji Baş ve Boyun Cerrahisi. 4th ed. Ankara: Güneş Tıp Kitabevi; 2007. p. 2441-53.
Montgomery WW. Trakea cerrahisi. In: Montgomery WW, Cheney ML, Lazor JB, Montgomery SK, Randolph GW, Varvares MA, Weber AL, editors. Surgery of the larynx, trachea, esophagus and neck. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri; 2004. p. 190-212.
Bair AE, Panacek EA, Wisner DH, Bales R, Sakles JC. Cricothyrotomy: a 5-year experience at one institution. J Emerg Med. 2003;24:151-6.
Myers EN. Tracheostomy. In: Myers EN, Carrau RL, Cass SP, Eibling DE, Hirsch BE, Janecka IP, Johnson JT, Kamerer DB, Synderman CH, editors. Operative Otolaryngology – Head and Neck Surgery. Philadelphia: Saunders; 1997. p. 575-85.
Chandrashekharayya SH, Ahmed R, Khavasi P, et al. Intracranial and extracranial complications of chronic otitis media and their management at a tertiary care center: a descriptive study. Int J Otorhinolaryngol Head Neck Surg. 2021 Mar;7(3):499-506. Available from: http://www.ijorl.com
Viswanatha B, Naseeruddin K. Lateral sinus thrombosis in otology: a review. Mediterr J Hematol Infect Dis. 2010 Sep 7;2(3):e2010027. doi: 10.4084/MJHID.2010.027. PMID: 21415979; PMCID: PMC3033149.
Branstetter BF, Yu VL. The changing face of malignant (necro-tising) external otitis: clinical, radiological, and anatomic correlations. Lancet Infect Dis. 2004;4(1):34-9.
Chandler JR, Langenbrunner DJ, Stevens ER. The pathogenesis of orbital complications in acute sinusitis. Laryngoscope. 1970;80(9):1414-28.
Plewa MC, Tadi P, Gupta M. Cavernous sinus thrombosis. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK448177/
Epiglottitis: Practice Essentials, Etiology, Epidemiology. Medscape. Published: Feb 6, 2025. Available from: https://emedicine.medscape.com/article/763612-overview
Rusan M, Klug TE, Ovesen T. An overview of the microbiology of acute ear, nose and throat infections requiring hospitalisation. Eur J Clin Microbiol Infect Dis. 2009;28(3):243-51.
Pak S, Lee J, Lee S. Ludwig's angina: A diagnostic and surgical priority. J Oral Maxillofac Surg. 2017;75(2):290-295. doi: 10.1016/j.joms.2016.09.020
Vallabhaneni AC, Gupta R, Sahu S, et al. True Parapharyngeal Space Tumors: Case Series from a Tertiary Cancer Center. J Clin Imaging Sci. 2017;7:52. doi:10.4103/jcis.JCIS_114_17
Estrera AS, Landay MJ, Grisham JM, et al. Descending necrotizing mediastinitis. Surg Gynecol Obstet. 1983;157(6):545-52.
da Silva BSR, Souza LO, Camera MG, Tamiso AGB, Castanhe-ira LVR. Foreign bodies in otorhinolaryngology: a study of 128 cases. Int Arch Otorhinolaryngol. 2009;13:394-9.
Stoner MJ, Dulaurier M. Pediatric ENT emergencies. Emerg Med Clin North Am. 2013;31(3):795-808.
Dalila BV, Javier MMME. Foreign body in the right bronchus in an infant. J Anesth Crit Care Open Access. 2023;15(1):47–49. doi:10.15406/jaccoa.2023.15.00550
Kelley BP, Downey CR, Stal S. Nasal Fracture. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan–. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538299/
Chrcanovic BR. Factors influencing the incidence of maxillofacial fractures. Oral Maxillofac Surg. 2012 Sep;16(3):239-47. doi:10.1007/s10006-011-0280-y. PMID: 22193869.
Diaz RC, Cervenka B, Brodie HA. Treatment of temporal bone fractures. J Neurol Surg B Skull Base. 2016 Oct;77(5):419-429. doi:10.1055/s-0036-1584197.
Gürbüzler L, Karamert R, Bayazıt Y. Periferik fasiyal paralizi. Turkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Derg. 2006;2(28).
Byl FM Jr. Sudden hearing loss: eight years' experience and suggested prognostic table. Laryngoscope. 1984;94(5):647-61.
Shikowitz MJ. Sudden sensorineural hearing loss. Med Clin North Am. 1991;75(6):1239-50.Lee HS
Lee YJ, Kang BS, et al. A clinical analysis of sudden sensorineural hearing loss cases. Korean J Audiol. 2014;18(2):69-75.
Haberkamp TJ, Tanyeri HM. Management of idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Am J Otol. 1999;20(5):587-92.
Chandrasekhar SS, Tsai Do BS, Schwartz SR, et al. Clinical Practice Guideline: Sudden Hearing Loss (Update). Otolaryngol Head Neck Surg. 2019;161(1 Suppl):S1-45.
Tarnutzer AA, Kattah JC, Robinson KA, et al. Bedside testing in acute vestibular syndrome: the HINTS examination. Neurology. 2015;85(3):241–249. doi:10.1212/WNL.0000000000001747.
Gottlieb M, Peksa GD, Carlson JN. Head impulse, nystagmus, and test of skew examination for diagnosing central causes of acute vestibular syndrome. JAMA Neurol. 2023;80(1):19–26. doi:10.1001/jamaneurol.2022.4102.
Bae CH. Current diagnosis and treatment of vestibular neuritis. J Neurol. 2021;268(3):1075–1083. doi:10.1007/s00415-020-10168-0.
