Tüberkülozun Eski Anadolu’daki İzleri

Neolitik dönemde yerleşik hayata geçişle birlikte birçok enfeksiyon hastalığının yayılım hızı artmıştır. Bu hastalıklardan biri de tüberkülozdur. Tüberküloz etkeni genellikle Mycobacterium tuberculosis iken, hayvan kaynaklı vakalarda Mycobacterium bovis de rol oynamaktadır. Toplumların yaşam koşulları, hastalığın ortaya çıkış ve yayılım hızında önemli bir etkendir. Bu çalışmada, önceki yıllarda yapılmış arkeolojik ve antropolojik kazılardan elde edilen paleodemografik veriler incelenerek tüberküloz izlerine rastlanan topluluklar değerlendirilmiştir. İnceleme, bireylerin yaş, cinsiyet ve paleopatolojik bulguları üzerinden yapılmış; elde edilen sonuçlar dönem yaşam koşullarıyla birlikte ele alınmıştır. Bulgulara göre; Büyük Saray Eski Cezaevi Toplumu’nda 1, Hakkâri Erken Demir Çağı’nda 2, Kadıkalesi’nde 2, Karagündüz’de 6, Konstantin ve Helena Kilisesi’nde 2, Nif Olimpos’ta 1, Tasmasor’da 3 ve Van Kalesi’nde 1 bireyde tüberküloz izine rastlanmıştır.