Diş Hekimliğinde Renk Seçimi ve Önemi
Özet
Gülümseme, ilk izlenimi belirleyen en önemli unsurlardan biridir, bu nedenle diş hekimliğinde doğru renk seçimi, fonksiyonel rehabilitasyon kadar kritik hale gelmiştir. Diş rengi; mine, dentin ve genetik yapı gibi içsel faktörlerle, yaşam tarzı, beslenme ve hijyen alışkanlıkları gibi dışsal faktörlerin etkileşimiyle şekillenir. Renk seçimi görsel (subjektif) ve aleti (objektif) yöntemlerle yapılır. Görsel yöntem kolay ve ucuz olsa da gözlemci, ışık ve çevresel koşullardan etkilenir. Spektrofotometre, kolorimetre, dijital kamera gibi aletli yöntemler daha objektif ve tekrarlanabilir sonuçlar sunar. Renk algısı ise yalnızca fizyolojik değil, aynı zamanda psikolojik bir süreç olup ışık, yaş, deneyim, kültürel geçmiş gibi birçok değişkenden etkilenir. Estetik başarının sağlanabilmesi için metamerizm, translusensi, yüzey dokusu ve floresans gibi optik özellikler mutlaka dikkate alınmalıdır. Klinik uygulamalarda renk seçiminin, kısa sürede, uygun ışık altında ve farklı açılardan yapılması önerilir. CIE Lab ve CIEDE2000 gibi renk sistemleri, farklılıkların nicel değerlendirilmesine olanak tanır. Sonuç olarak, başarılı ve doğal görünümlü restorasyonlar için hekimlerin hem optik prensiplere hem de dijital ölçüm protokollerine hâkim olması büyük önem taşır.
Referanslar
Alvarado-Lorenzo A, Criado-Pérez L, Cano-Rosás M, Lozano-García E, López-Palafox J, Alvarado-Lorenzo M. Clinical Comparative Study of Shade Measurement Using Two Methods: Dental Guides and Spectrophotometry. Biomedicines. 2024;12(4):825.
Chu SJ, Trushkowsky RD, Paravina RD. Dental color matching instruments and systems. Review of clinical and research aspects. Journal of dentistry. 2010;38:e2-e16.
Yiming L. Tooth color measurement using Chroma Meter: techniques, advantages, and disadvantages. Journal of Esthetic and Restorative Dentistry. 2003;15:S33-S41.
Ziadeh CM, Habre P, Nasr L, Haddad H. Dental color matching: a comparison between visual and digital shade selection repeatability in the anterior and posterior region: a clinical study. Current Research in Dentistry. 2023;14(1):8-16.
Islam MS, Thahab TS, Alhayally AT, Padmanabhan V, Aryal AC S, Rahman MM. The Influence of Different Factors on Shade-Taking Accuracy Using Digital Shade Guide. The Open Dentistry Journal. 2024;18(1).
Fondriest J. Shade matching in restorative dentistry: the science and strategies. International Journal of Periodontics and Restorative Dentistry. 2003;23(5):467-80.
ÖNAL B, RECEN D, TÜRKÜN LŞ. Restoratif diş hekimliğinde renk seçimi. Turkiye Klinikleri Restorative Dentistry-Special Topics. 2015;1(3):21-7.
Çapa N, Kazazoğlu E, Çalikkocaoğlu S. Evaluating factors that affect the shade-matching ability of dentists, dental staff members and laypeople. The Journal of the American Dental Association. 2010;141(1):71-6.
SARIKAYA I, GÜLER AU. Diş hekimliği uygulamalarında renk kavramı. Turkiye Klinikleri Journal of Dental Sciences. 2009;15(2):118-29.
Jouhar R, Ahmed MA, Khurshid Z. An overview of shade selection in clinical dentistry. Applied sciences. 2022;12(14):6841.
Bhat V, Prasad DK, Sood S, Bhat A. Role of colors in prosthodontics: application of color science in restorative dentistry. Indian Journal of Dental Research. 2011;22(6):804-9.
Paharia R, Suman S, Singh G, Paliwal P, Pandey A. Recent Advances in Shade Selection in Dentistry. Journal of Pharmacy and Bioallied Sciences. 2025;17(Suppl 2):S1057-S9.
Kuehni RG. The early development of the Munsell system. Color Research & Application: Endorsed by Inter‐Society Color Council, The Colour Group (Great Britain), Canadian Society for Color, Color Science Association of Japan, Dutch Society for the Study of Color, The Swedish Colour Centre Foundation, Colour Society of Australia, Centre Français de la Couleur. 2002;27(1):20-7.
Mayer T. On the relationships between colors. Color Research & Application: Endorsed by Inter‐Society Color Council, The Colour Group (Great Britain), Canadian Society for Color, Color Science Association of Japan, Dutch Society for the Study of Color, The Swedish Colour Centre Foundation, Colour Society of Australia, Centre Français de la Couleur. 2000;25(1):66-74.
del Mar Pérez M, Ghinea R, Rivas MJ, Yebra A, Ionescu AM, Paravina RD, et al. Development of a customized whiteness index for dentistry based on CIELAB color space. Dental Materials. 2016;32(3):461-7.
Johnston WM. Color measurement in dentistry. Journal of dentistry. 2009;37:e2-e6.
Morsy N, Holiel AA. Color difference for shade determination with visual and instrumental methods: A systematic review and meta-analysis. Systematic Reviews. 2023;12(1):95.
De Oliveira DCRS, Ayres APA, Rocha MG, Giannini M, Puppin Rontani RM, Ferracane JL, et al. Effect of different in vitro aging methods on color stability of a dental resin‐based composite using CIELAB and CIEDE 2000 color‐difference formulas. Journal of Esthetic and Restorative Dentistry. 2015;27(5):322-30.
Kariper E, Cilingir A. Evaluation of color matching of three single-shade composites employing simulated 3D printed cavities with different thicknesses using CIELAB and CIEDE2000 color difference formulae. Reviews on Advanced Materials Science. 2025;64(1):20250087.
Paravina RD. Performance assessment of dental shade guides. Journal of dentistry. 2009;37:e15-e20.
Paul S, Peter A, Pietrobon N, Hämmerle C. Visual and spectrophotometric shade analysis of human teeth. Journal of dental research. 2002;81(8):578-82.
Akl MA, Mansour DE, Zheng F. The role of intraoral scanners in the shade matching process: a systematic review. Journal of Prosthodontics. 2023;32(3):196-203.
