Fusarium Funguslarının İkincil Metabolitleri ve Biyoaktiviteleri
Özet
Fusarium cinsi (Sordariomycetes: Hypocreales: Nectriaceae), kozmopolit yayılışa sahip, ipliksi yapılı bir askomiset fungus grubudur. Fusarium türlerinin bazıları bitki patojenleri olmasına rağmen rizosfer, episfer ve endosferde bulunan patojen olmayan Fusarium türleri önemli ekolojik roller üstlenmektedir. Bu cins, çeşitli kimyasal yapılara ve geniş bir biyolojik etki yelpazesine sahip ikincil metabolitlerin kaynağı olarak kabul edilmektedir. Butenoitler, alkaloidler, terpenoidler, sitokalasinler, fenalenonlar, ksantonlar, steroller, difenil eterler ve antrakinon türevleri gibi bileşikleri sayesinde farklı biyolojik aktiviteler gösterebilmektedirler. Bu bileşikler antibakteriyel, antifungal, antiviral ve antiparaziter aktiviteleriyle dikkat çekmektedir. Ayrıca, fitohormonlar, demir alımı için sideroforlar, besin mobilizasyonu için enzimler ve sinyal molekülleri olarak işlev görebilen ve bitki büyümesi ve gelişiminde önemli roller oynayan uçucu metabolitler gibi moleküller üretebilmektedirler. Fusarium tarafından üretilen metabolitler ayrıca bitki fizyolojisini etkileyebilir ve bitki savunma sistemlerinin biyotik ve abiyotik streslere karşı direnç göstermesini sağlayabilir. Tarımsal sistemde, bitki sağlığını hem doğrudan hem de dolaylı olarak etkiledikleri çalışmalarla ortaya konmuştur. Bu bölümde Fusarium türlerinde farklı biyolojik özellik gösteren metabolitler ve etkileri alt başlıklar altında sunulmaktadır.