Öğretim Teknikleri
Özet
Öğretim teknikleri, öğretmenlerin ve eğitimcilerin öğrenmeyi desteklemek amacıyla kullandıkları belirli pedagojik uygulamalardır. Öğretim stratejileri ve yöntemleri öğretim için daha geniş bir çerçeve sağlarken teknikler, zengin öğrenme deneyimleri yaratmak için sınıfta uygulanan, belirli hedefleri olan sınırlı ve somut eylemleri temsil eder. Teknikler, etkili öğretim için öğretmenlere yönergeler sunmakla kalmaz, aynı zamanda öğretmenler için öğrencileri tanıma ve öğrenciler için kendi öğrenmelerinin sorumluluğunu alma fırsatı sağlar. Öğretim teknikleri, öğrencilerin sesini daha fazla duymayı ve bu yolla öğrenci katılımını arttırarak sınıf içi etkileşimi güçlendirir ve daha dinamik bir öğrenme ortamı yaratır.
Bu bölümde, anlamlı ve etkili öğrenme deneyimleri yaratmak için tasarlanmış çeşitli öğretim teknikleri ele alınmaktadır. Her öğrencinin başarılı olma fırsatına sahip olmasını sağlamak için öğrenmenin nasıl gerçekleştiğine ilişkin güçlü bir kuramsal anlayış temelinde etkili öğretim uygulamaları gerçekleştirilmelidir. Bu doğrultuda bölümde her bir teknik kapsamlı gerekçeler, tekniklerin uygulanmasına dönük kılavuz ilkeler ve somut örneklerle desteklenerek sunulmuştur. Bölüm, öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının öğretim uygulamalarını iyileştirmelerine yardımcı olacak ek önerilerle sona ermektedir.
Referanslar
Abrams, J. R. (2015). Reframing the Socratic method. Journal of Legal Education, 64(4), 562-585.
Acim, R. (2018). The Socratic method of instruction: An experience with a reading comprehension course. Journal of Educational Research and Practice, 8(1), 41-53.
Adams, J. L. (2001). Conceptual blockbusting: A guide to better ideas (4th ed.). Perseus Publishing.
Allen, D. W. (1966). Micro-teaching: A new framework for in-service education. The High School Journal, 49(8), 355-362.
Allen, D. W., & Clark, R. J. (1967). Microteaching: Its rationale. The High School Journal, 51(2), 75-79.
Allen, D. W., & Eve, A. W. (1968). Microteaching. Theory into Practice, 7(5), 181-185.
Alsawaler, R. (2018). The effect of gamification on motivation and engagement. International Journal of Information and Learning Technology, 35, 56-79.
https://doi.org/10.1108/IJILT-02-2017-0009
Babadoğan, M. C. (2025). Mind mapping as a learning tool: A course design example for higher education. Psycho-Educational Research Reviews, 14(1), 1-14. doi: 10.52963/PERR_Biruni_V14.N1.01
Balçıkanlı, C. (2025). Derinleş: Bir öğretmenin kendisine sorması gereken sorular. Elma Yayınevi.
Bennett, C. (2025, May 7). Engage students with a four corners debate. ThoughtCo. https://www.thoughtco.com/informal-debate-4-corners-strategy-8040
Besalti, M., & Smith, G. G. (2024). High school students’ motivation to learn climate change science through educational computer games. Simulation & Gaming, 55(3), 527-551. https://doi.org/10.1177/10468781241235754
Botezatu, C., Condrea, I., Oroian, B., Hriţuc, A., Eţcu, M., & Slătineanu, L. (2019, November). Use of the Ishikawa diagram in the investigation of some industrial processes. IOP Conference Series: Materials Science and Engineering, 682, (1), 1-7. IOP Publishing.
Burden, P. R., & Byrd, D. M. (2019). Methods for effective teaching: Meeting the needs of all students (8th Ed.). Pearson.
Buzan, T. (2002). Tony Buzan interview. Interviewed by Steve Williams. Teaching Thinking. Spring, 2002. https://www.teachingtimes.com/memorycreativityandthebrain/?download_file=1
Buzan, T. (2012). The ultimate book of mind maps. EPub Edition. https://ia802601.us.archive.org/20/items/pdfy-MEuyCwZKGT3fqH56/The%20Ultimate%20Book%20of%20Mind%20Maps%20-%20Tony%20Buzan.pdf
Buzan, T., & Buzan, B. (1993). The mind map book: How to use radiant thinking to maximize your brain's untapped potential. Epub Edition. https://archive.org/details/themindmapbookhowtouseradiantthinkingtomaximizeyourbrainsuntappedpotentialpdfdrive.com/page/n5/mode/2up
Cengizhan, S. (2015). Öğretim yöntemleri. T. Yanpar-Yelken ve C. Akay (Ed.), Öğretim İlke ve Yöntemleri (s. 253-286). Anı Yayıncılık.
Clifford, R. T., Jorstad, H. L., & Lange, D. L. (1977). Student evaluation of peer-group microteaching as preparation for student teaching. Modern Language Journal, 61(5/6), 229-236.
Cooper, J. M. (1967). Developing specific teaching skills through micro-teaching. The High School Journal, 51(2), 80-85.
Cooper, J. M., & Allen, D. W. (1970). Microteaching: History and Present Status. ERIC Clearinghouse on Teacher Education.
Cooper, J. M., & Stroud, T. (1967). Micro-teaching, Summer 1966. D.W. Allen (Ed.), Micro-Teaching: A Description (p. 10-81). Stanford University Press.
Darling-Hammond, L., Schachner, A. C. W., Wojcikiewicz, S. K., & Flook, L. (2024). Educating teachers to enact the science of learning and development, Applied Developmental Science, 28(1), 1-21, DOI:10.1080/10888691.2022.2130506
De Bono, E. (1986). The six thinking hats. Penguin.
De Freitas, S. (2018). Are games effective learning tools? A review of educational games. Journal of Educational Technology & Society, 21(2), 74-84.
Demir, M. R. (2008). İstasyonlarda öğrenme modelinin hayat bilgisi dersindeki üst düzey beceri erişisine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Demirörs, F. (2007). Lise 1. sınıf öğrencileri için ohm yasası konusunda öğrenme istasyonlarının geliştirilmesi ve uygulanması [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Dichev, C., & Dicheva, D. (2017). Gamifying education: What is known, what is believed and what remains uncertain: A critical review. International Journal of Educational Technology in Higher Education, 14(9), 1-36.
Dicheva, D., Dichev, C., Agre, G., & Angelova, G. (2015). Gamification in education: A systematic mapping study. Journal of Educational Technology & Society, 18(3), 75-88.
Distefano, A., Rudestam, K. E., and Silverman, R. J. (2004). Instructional techniques. A. Distefano, K. E. Rudestam, R. J. Silverman (Eds.) Encyclopedia of Distributed Learning (p. 245-247). SAGE Publications. https://doi.org/10.4135/9781412950596.n86
Doggett, A. M. (2005). Root cause analysis: A framework for tool selection. Quality Management Journal, 12(4), 34-45. DOI: 10.1080/10686967.2005.11919269
Dorough, D. K. & Rye, J. A. (1997). Mapping for understanding: Using concept maps as windows to students minds. Science Teacher, 64 (1), 36-41.
Dweck, C. S. (2020). Aklını en doğru şekilde kullan. (U. Kaya, Çev.). Yakamoz Yayıncılık. (Orijinal eserin basım tarihi 2012).
Erdem, A. (2017). Mind maps as a lifelong learning tool. Universal Journal of Educational Research, 5(12A), 1-7. DOI: 10.13189/ujer.2017.051301
Fehrle, C. C., & Schulz, J. (1977). Guidelines for learning stations: A continuing professional education monograph. Missouri University.
Francis, D. (1997). Reconceptualising microteaching as critical inquiry. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 25(3), 207-223. DOI: 10.1080/1359866970250302
Gömleksiz, M. N. ve Yetkiner, A. (2012). İngilizce öğretiminde zihin haritası kullanımının öğrencilerin akademik başarıları, kalıcılık ile İngilizceye ilişkin görüş ve tutumlarına etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(40), 129-160.
Gözütok, F. D. (2017). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Pegem Akademi.
Gürlen, E. (2012). Anlamlı öğrenme ve eğitim ortamı. Journal of Education and Future, 1(1), 21-36.
Güven, M. (2013). Öğretme-öğrenme süreci. B. Duman (Ed.), Öğretim İlke ve Yöntemleri (s.154-264). Anı Yayıncılık.
Harlen, W. (1999). Purposes and procedures for assessing science process skills. Assessment in Education: Principles, Policy & Practice, 6(1), 129–144. https://doi.org/10.1080/09695949993044
Henson, K. T. (1980). Teaching methods: History and status. Theory Into Practice, 19(1), 2–5. http://www.jstor.org/stable/1476279
Ishikawa, K. (1976). Guide to quality control. Asian Productivity Organization.
Jennings, L., Gandarilla, M., & Philip, P. P. P. (2015). Using the native American talking circle: Experiential learning on ethnic and cultural diversity of Southern California. Groupwork, 25(1), 58-77.
Junita, R., Dianti, R., & Ria, N. (2024). Promoting four corners strategy to improve secondary school students' speaking skills. Didascein: Journal of English Education, 5(2), 121-133.
Kanadlı, S. (2015). Öğretim teknikleri. T. Yanpar-Yelken ve C. Akay (Ed.), Öğretim İlke ve Yöntemleri (s. 287-340). Anı Yayıncılık.
Kanat, K., ve Temel, F. (2019). Sokratik yönteme dayalı eğitim programının 5-6 yaş grubu çocukların çalışma belleklerine etkisinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(3), 892-905.
Kennedy, R. (2007). In-class debates: Fertile ground for active learning and the cultivation of critical thinking and oral communication skills. International Journal of Teaching & Learning in Higher Education, 19(2), 183-190.
Kılıç, T. (2021). Yeni bilim: Bağlantısallık - Yeni kültür: Yaşamdaşlık: "Beyin nedir?"den, "yaşam nedir?"e bir bilim serüveni. Ayrıntı Yayınları.
Kickmeier-Rust, M., & Richter, K. (2025). Gamification in physics education: Play your way to better learning. International Journal of Serious Games, 12(1), 59-81. https://doi.org/10.17083/ijsg.v12i1.858
Kordaki, M. (2015). A constructivist, modeling methodology for the design of educational card games. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191, 26-30.
Köseoğlu, F. ve Tümay, H. (2015). Fen eğitiminde yapılandırıcılık ve yeni öğretim yöntemleri: Öğrenmeyi öğrenelim-öğrenmeyi öğretelim. Palme Yayıncılık.
Krishnan, K., & Rogers, S. P. (2015). Social data analytics: Collaboration for the enterprise. Elsevier/Morgan Kaufmann. Doi:10.1016/B978-0-12-397186-9.00007-8
Labaree, D. F. (2000). On the nature of teaching and teacher education: Difficult practices that look easy. Journal of Teacher Education, 51(3), 228-233. https://doi.org/10.1177/0022487100051003011
Lehrer, J. (2012, January 22). Groupthink. The NewYorker. https://www.newyorker.com/magazine/2012/01/30/groupthink
Lowell, V. L., & Ureña-Rodríguez, L. (2023). A framework for examining the relationship and classifying instructional strategies, methods, and techniques. SAGE Open, 13(4). https://doi.org/10.1177/21582440231202911
Manuel, B. (1974). How to build a learning station: Everything a teacher should know. Merrimack Education Center.
McClure, L. (2017, March 10). How to lead a brainstorm. TedEd Blog Post. https://ed.ted.com/blog/2017/03/10/how-to-lead-a-brainstorm-for-young-introverts-and-extroverts-too
Newble, D., Cannon, R., & Kapelis, Z. (2001). A handbook for medical teachers (4th ed.). Springer.
Novak, J. D. (1990). Concept maps and Vee diagrams: Two metacognitive tools to facilitate meaningful learning. Instructional Science, 19, 29-52. https://doi.org/10.1007/BF00377984
Novak, J. D., & Gowin, D. B. (1984). Learning how to learn. Cambridge University Press.
Osborn, A. F. (1953). Applied imagination: Principles and procedures of creative thinking. Charles Scribners’s Sons.
Pattillo, J., & Vaughan, E. (1992). Learning centers for child-centered classrooms. NEA Early Childhood Education Series.
Pauline, R. F. (1993). Microteaching: An integral part of a science methods class. Journal of Science Teacher Education, 4(1), 9-17.
Pho, D. H., Nguyen, H. T., Nguyen, H. M. & Nguyen, T. T. N. (2021). The use of learning station method according to competency development for elementary students in Vietnam. Cogent Education, 8(1), 1-27, DOI: 10.1080/2331186X.2020.1870799
Plass, J. L., Homer, B. D., & Kinzer, C. K. (2015). Foundations of game-based learning. Educational Psychologist, 50(4), 258-283.
Quinn, R. C. (2024). A Study of Factors Contributing to the Effectiveness of Talking Circles Involving Children (Doctoral dissertation, University of Southern Maine).
Richter, K., & Kickmeier-Rust, M. (2025). Gamification in physics education: Play your way to better learning. International Journal of Serious Games, 12(1), 59-81.
Rieth, B. (2023). Empowered circles: Using talking circles in research. New England College Journal of Applied Educational Research, 4, 1-23.
Running-Wolf, P., & Rickard, J. A. (2003). Talking circles: A Native American approach to experiential learning. Journal of Multicultural Counseling and Development, 31(1), 39-43.
Shinde, D. D., Ahirrao, S., & Prasad, R. (2018). Fishbone diagram: Application to identify the root causes of student-staff problems in technical education. Wireless Personal Communications, 100(2), 653-664.
Smith, K. E., & Smith, M. K. (1993). What makes a good learning center?... To a child?... To a teacher?. Day Care and Early Education, 20(4), 4-7.
Sönmez, V. (2015). Program Geliştirmede Öğretmen Elkitabı. Anı Yayıncılık.
Şen, A. İ. (2009). A study on the effectiveness of peer microteaching in a teacher education program. Education and Science, 34(151), 165-174.
Tan, M., ve Temiz, B. K. (2003). Fen öğretiminde bilimsel süreç becerilerinin yeri ve önemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(13), 89-101.
Taşpınar, M. (2020). Kuramdan Uygulamaya Öğretim İlke ve Yöntemleri. Pegem Akademi.
TeachBritannica. (t.y.). Four corners. https://teachbritannica.com/instructional-strategy/four-corners/
Tekin, E., & Eraslan Taşpınar, Ş. (2025). Painting with learning stations: effect on creativity in visual arts class. Cogent Education, 12(1), 1-13. DOI:10.1080/2331186X.2024.2429370
Temiz, B.K., ve Tan, M. (2003). İlköğretim fen öğretiminde temel bilimsel süreç becerileri. Eğitim ve Bilim, 28(127). https://doi.org/10.15390/ES.2003.530
Tok, T. N. (2021). Etkili öğretim için yöntem ve teknikler. A. Doğanay (Ed.), Öğretim İlke ve Yöntemleri (s.176-261). Pegem Akademi.
Turkay, S., Adinolf, S., & Tirthali, D. (2012). Collectible card games as learning tools. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 3701-3705.
Türk Dil Kurumu. (t.y.). Forum. https://sozluk.gov.tr
Okada, A. (2025). Knowledge cartography for young thinkers: Sustainability issues, mapping techniques and AI tools. Springer.
Online Etymology Dictionary. (t.y.). Circle. https://www.etymonline.com/search?q=circle
Wang, J., & Wang, Y. (2023). Investigating the authenticity of “students” in microteaching for science pre-service teacher education. Research in Science & Technological Education, 43(1), 251–271. https://doi.org/10.1080/02635143.2023.2264194
Zeng, J., Parks, S., & Shang, J. (2020). To learn scientifically, effectively, and enjoyably: A review of educational games. Human Behavior & Emerging Technologies, 2(2), 186-195. https://doi.org/10.1002/hbe2.188
