Maya ve Mantarlar
Özet
Antibiyotiklerin yem katkısı olarak kullanımının yasaklanmasıyla birlikte, maya ve mantarların hayvan sağlığını korumada ve verimliliği artırmada kemoterapötiklere ve farmasötiklere alternatif olabileceği ortaya konmuştur. Yenilebilir ve fermentör olarak iki gruba ayrılan mantarların hayvan beslemede en yaygın kullanılan türleri Saccharomyces cerevisiae, Aspergillus oryzae, Pleurotus spp., Antrodia ocinnamomea ve Cordyceps militaris’ dir. Maya organizmada bağırsak sağlığını koruma, rumen pH’sını dengeleme, yem sindirilebilirliğini ve besin emilimini artırma, patojen mikroorganizmaların çoğalmasını engelleme gibi faydaları bulunmaktadır. β-glukan ve mannan oligosakkaritler gibi maya hücre duvarı bileşenleri bağışıklık sistemini uyararak immunmodülatör etki göstermektedir. Ruminantlarda maya kullanımı yem tüketimini, süt ve et verimini artırırken; kanatlılarda büyüme performansını, yumurta verimini ve kalite parametrelerini iyileştirmektedir. Evcil hayvanlarda ise sindirilebilirliği artırarak bağırsak mikrobiyotasını düzenler. Metan emisyonunun azaltılması, stres koşullarına karşı direnç, antioksidan kapasitenin yükseltilmesi ve sindirim enzimlerinin aktivasyonunun sağlanması da maya ve mantarların yararlı etkileri arasındadır. Bununla birlikte maya ve mantarların yem katkısı olarak etkinliği; tür, suş, kullanım düzeyi, hayvanın fizyolojisi ve çevresel koşullara bağlıdır. Bu bölümde diyette maya ve/veya mantar kullanımının farklı hayvan türlerinde hayvan sağlığına ve verim performansına etkileri sunulmuştur.