Caliciviridae, Coronaviridae ve Tobaniviridae
Özet
Caliciviridae ailesi içinde yer alan genellikle fekal-oral yolla Caliciviruslar hayvan ve insan sağlığını doğrudan etkileyen bazı önemli türleri barındırır. Sapoviruslar, domuzlarda ishal ve kilo kaybı ile karakterize enterik hastalıklara neden olabilir. VESV ve SMV gibi türler, deniz memelilerinden domuzlara geçerek benzer patolojik tablolara yol açmıştır. Bu türler, hayvanlar arası geçişin ve tür bariyerinin aşılabilirliği açısından önemlidir. Genellikle fekal-oral veya solunum yollarıyla bulaşan Coronaviridae ailesinin genetik değişkenliği, çok çeşitli canlı türlerinde meydana getirdiği enfeksiyonlar, etkenin türler arası geçişini ve ekolojik adaptasyonunu mümkün kılmaktadır. Coronaviruslar yenidoğan buzağı ishali ve yetişkin sığırlarda kış dizanterisinin yanı sıra üst ve alt solunum yolu enfeksiyonuna neden olurken; develerde ve domuzlarda enterik (bağırsak), solunum ve sinir sistemi hastalıklarına neden olabilmektedir. Coronavirusların bu geniş konak spektrumu, insan, hayvan ve çevre sağlığı konularını entegre eden 'Tek Sağlık' yaklaşımının önemine dikkat çekmektedir. ToV hakkındaki mevcut bilgilerimizin çoğu BToV ve EToV veya Coronaviridae üyelerinin incelenmesine dayanmaktadır. Toroviruslar arasında türler arası bulaşma ve genetik rekombinasyon mekanizmalarına ilişkin araştırmalar değişen patojenite ve konak çeşitliliğine sahip yeni varyantların ortaya çıkmasına yol açabileceğine işaret etmektedir.