Meibomian Gland Dysfunction And Dry Eye Disease: Mechanisms, Diagnostics, And Evidence Based Therapies
Özet
Kuru göz hastalığı (DED), gözyaşı filmi ve oküler yüzey homeostazının bozulmasıyla tanımlanan, gözyaşı filmi instabilitesi, hiperozmolarite, inflamasyon, doku hasarı ve nörosensoriyel anormalliklerin rol aldığı multifaktöriyel bir bozukluktur. Bu tabloda meibomian bez disfonksiyonu (MGD), evaporatif DED’in başlıca nedenidir: obstrüksiyon ve/veya meibum kalitesindeki değişimler gözyaşı lipid tabakasını bozarak buharlaşmayı hızlandırır ve optik yüzeyi dengesizleştirir. TFOS DEWS II’den DEWS III’e uzanan çağdaş tanısal yaklaşım; semptomları non-invaziv kırılma zamanı, osmolarite ve boyanma gibi homeostaz belirteçleriyle bütünleştirirken, kapak-blink değerlendirmesi, meibografi, interferometri ve meibum ekspresibilitesiyle mekanizmaya dayalı alt sınıflamayı mümkün kılar. Tedavi kademeli ve kişiselleştirilmiştir: konservatif bakım (sıcak kompres, kapak hijyeni, lipit destekli suni gözyaşları), farmakolojik seçenekler (anti-inflamatuvarlar; sub- antimikrobiyal tetrasiklinler veya azitromisin) ve cihaz temelli girişimler (termal pulsasyon, yoğun atımlı ışık); fibrotik obstrüksiyonda prob uygulaması düşünülür. Termal pulsasyon ve IPL ile semptom ve bulgularda anlamlı iyileşmeler ve genel olarak elverişli güvenlilik bildirilmiştir; kalıcılık ve maliyet-etkinlik araştırılmaktadır. Gelecekte faktör-uyumlu algoritmalar, biyobelirteç temelli sonlanımlar ve yapay zekâ destekli görüntüleme; fenotiplemeyi, yanıt öngörüsünü ve karma evaporatif-aköz fenotiplerde tedavi sıralamasını geliştirecektir.