Va’d ve Va’îd Ekseninde Hulf

Biz bu çalışmamızda insanın Allah ile olan ilişkisine temel teşkil edecek Allah’ın kelamında / sözlerinde durup durmayacağı, bunda
bir değişiklik yapıp yapmayacağı ve insanlar için önceden belirlediği va‘dve va‘îdinî yerine getirip getirmeyeceği gibi meseleler hakkında varit olan nasları ve bu nasların şimdiye kadar nasıl algılandığını tespit etmek istiyoruz. Konumuzu işlerken araştırmamızı üç bölümde ele aldık. Birinci bölümde va‘d, va‘îd ve değişmezlik ifade eden Kur’anî kavramları inceledik. İkinci bölümde özellikle Kur’an’da Allah’ın kelamında değişmezlik ifade eden ayetlerin yanında Onun va‘d ve va‘îd bildiren sözlerini ve bu sözler üzerine dile getirilen yorumları belirlemeye çalıştık. Bu bağlamda Allah’ın asla bir kimseye zulmetmeyeceğini bildiren ayet ve yorumlara da dikkat çekerek O’nun mutlak adaletinin ne şekilde gerçekleşebileceğini açıklamaya çalıştık. Üçüncü bölümde ise Allah’ın kelamındaki değişmezliğin inanç bağlamında hangi konulara uygulanabilir olacağını ortaya koymaya çalıştık. Bu çerçevede özellikle sünnetullah, fıtratullah, sıbğatullah, şefaat, beda’ ve Allah’ın va‘dve va‘îdinden cayıp caymamasının imkanı gibi konuları kelamî perspektiften inceledik.