Mert Arık’ın Çocuk Kitaplarının Okunabilirlik Yönünden Değerlendirilmesi
Özet
Bu çalışmada Mert Arık tarafından çocuklar için yazılmış on bir kitabın okunabilirlik seviyesinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi kullanılmıştır. Mert Arık tarafından yazılan on bir kitabın Ateşman ve Çetinkaya-Uzun okunabilirlik formüllerine göre hangi sınıf seviyesine uygun olduğu belirlenmiştir. Çalışmada on bir kitaba ait belirli hece, kelime ve cümleler incelenerek ortalama kelime ve cümle uzunlukları ortaya çıkarılmıştır. Ateşman ve Çetinkaya-Uzun okunabilirlik formüllerine göre okunabilirlik puanları, okunabilirlik düzeyleri ve eğitim düzeyleri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda adı geçen eserlerin seviyelerinin Ateşman okunabilirlik formülüne göre kolay; Çetinkaya-Uzun okunabilirlik formülüne göre ise okunabilirlik düzeylerinin eğitsel okuma, eğitim düzeylerinin 8 ve 9. sınıf olarak belirlendiği sonucu ortaya çıkmıştır. Ailelerin, Türkçe öğretmenlerinin ve okuyucuların incelenen on bir kitabı öğrencilerine tavsiye edebileceği ifade edilebilir.
Referanslar
Arı, S. (2025). Hayat bilgisi doktora tez özetlerinin okunabilirliği üzerine bir değerlendirme. Ege Eğitim Dergisi, 26(2), 246-261. https://doi.org/10.12984/egeefd.1503395
Arık, M. (2024). Ayvayı yedik müzesi (7. baskı). Timaş.
Arık, M. (2024). Benim zürafam uçabilir (60. baskı). Timaş.
Arık, M. (2024). Bu kadar tantana yeter (25. baskı). Timaş.
Arık, M. (2024). Çantamdan fil çıktı (15. baskı). Timaş.
Arık, M. (2024). Dinozorun saklandığı yer (4. baskı). Timaş.
Arık, M. (2024). Kırmızı yanak-güneşini arıyor (8. baskı). Uçan At.
Arık, M. (2024). Naneyi yedik lokantası (3. baskı). Timaş.
Arık, M. (2024). Robonlar-bir kaçış operasyonu. Timaş.
Arık, M. (2024). Süper böcek kıtkıt (3. baskı). Uçan At.
Arık, M. (2024). Uzaya giden tren (19. baskı). Timaş.
Arık, M. (2025). Hapı yuttuk eczanesi. Timaş.
Ateşman, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Dergisi(58), 71-74.
Bahşi, N. ve Gencer, G. (2024). Mert Arık’ın çocuk kitaplarının yaratıcılık bağlamında incelenmesi. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 1-13.
Çetinkaya, G. ve Uzun, L. (2010). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik özellikleri. Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri. Pegem Akademi.
Çiftçi, Ö. ve Temizyürek, F. (2008). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin ölçülmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, 5, 109-129.
Divrik, D. ve Ceran, D. (2022). Mustafa Orakçı'nın “Ünlülerle bir gün” serisinin okunabilirlik düzeyi açısından incelenmesi. Asya Studies, 6(19), 33-42.
Johnson, A. P. (2017). Okuma ve yazma öğretimi. Pegem A Akademi.
Kaplan, M. (1988). İdeal öğretmen. Mehmet Kaplan’dan seçmeler II. İ. Enginün & Z. Kerman (ed.), Kültür ve Turizm Bakanlığı.
Karabulut, A., & Turan, L. (2021). Süreçsel modele dayalı etkinliklerin öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerine etkililiğinin karma yöntem araştırması ile incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, (87), 1-18.
Karabulut, A. (2022). İlk okuma yazma döneminde karşılaşılan sorunların sesli okuma ve yazmaya etkisine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(18), 98-108.
Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler (32 baskı.). Nobel.
Kavun, M. (2023). Yusuf Asal’ın patatesspor serisinde yer alan kitapların okunabilirliği. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 12(1), 178-193.
Kavun, M. (2024). Sınıf öğretmenlerinin ilkokul 4. sınıf öğrencileri için önerdikleri kitaplar. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), 414-426.
Kavun, M. ve Maden, S. (2024). Türkiye'de okunabilirlik ile ilgili yayımlanmış makalelerin araştırma eğilimleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 18(48), 38-57.
Kayabaşı, B., Yılmaz, M. ve Doyumğaç, İ. (2016). Mustafa Ruhi Şirin hikâyelerinin okunabilirlik açısından incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 6(2), 323-343
Klare, G. R. (1963). The measurement of readability. Iowa State University Press.
Mc Laughlin, G. H. (1969). Grading-a new readability formula. Journal of reading, 12(8), 639-646.
Sever, S. (2008). Çocuk ve edebiyat (4 baskı). TUDEM.
Ünalan, Ş. (2017). Türkçe öğretimi. Nobel Akademik Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10 baskı). Seçkin.
