Üst Üriner Sistem Tümörlerinde Epidemiyoloji, Etiyoloji ve Sınıflandırma
Özet
Üst üriner sistem ürotelyal karsinomları (ÜÜST), tüm ürotelyal tümörlerin %5–10’unu oluşturur ve epidemiyolojisi coğrafi farklılıklar göstermektedir. Batı ülkelerinde yaşlı erkeklerde daha sık görülürken, Asya’nın bazı bölgelerinde kadınlarda daha yaygın izlenmekte ve tüm ürotelyal kanserlerin %30’una kadarını oluşturabilmektedir. İnsidans yaşla birlikte artmakta, multifokalite, eş zamanlı mesane tümörleri ve karsinoma in situ sık gözlenmektedir. Beş yıllık sağkalım oranı evreye göre %95’ten %20’nin altına kadar değişmektedir. Etiyolojik olarak sigara kullanımı en önemli değiştirilebilir risk faktörüdür ve riski yedi kata kadar artırabilir. Ayrıca arsenik, aristoloşik asit, mesleki kimyasal maruziyetler, kronik enfeksiyonlar ve analjezik kötüye kullanımı önemli rol oynamaktadır. Genetik yatkınlık özellikle Lynch sendromu ile ilişkilidir ve erken yaşta, bilateral veya multifokal tümörler ile seyredebilmektedir. Sınıflandırmada olguların büyük çoğunluğunu geçiş epitel hücreli karsinomlar oluşturur. Bununla birlikte mikropapiller, sarkomatoid, skuamöz, adenokarsinom, plazmasitoid ve küçük hücreli varyantlar gibi histolojik alt tipler de tanımlanmıştır. Bu varyantlar genellikle yüksek dereceli olup agresif seyir ve kötü prognoz ile ilişkilidir. Hastalık çoğu zaman invaziv evrede saptanmakta ve histopatolojik çeşitlilik tedavi yaklaşımında belirleyici rol oynamaktadır.
Referanslar
Kallidonis, P. ve Liatsikos, E. (2021). Urothelial Tumors of the Upper Urinary Tract and Ureter. İçinde A. W. Partin (Editör), Campbell-Walsh-Wein UROLOGY (s. 2185-2198). Philadelphia: Elsevier.
Tae B. S. and Jeong C. W. (2019). Upper Tract Urothelial Carcinoma. İçinde J. H. Ku (Editör), Managementof Urothelial Carcinoma (s. 141-169). Singapore: Springer Nature.
Chen, C. H., Dickman, K. G. ve Moriya, M. (2012). Aristolochic Acid-Associated Urothelial Cancer in Taiwan. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 109(21), 8241–8246.
Fang, D., Xiong, G. ve Li, X. (2015). Incidence, Characteristics, Treatment Strategies, and Oncologic Outcomes of Synchronous Bilateral Upper Tract Urothelial Carcinoma in the Chinese Population. Urologic oncology, 33(2), 66.e1-11.
Ros, M. M., Bas Bueno-de-Mesquita, H. B. ve Büchner, F. L. (2011). Fluid intake and the risk of urothelial cell carcinomas in the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC). International journal of cancer, 128(11), 2695–2708.
Holmäng, S., Thomsen, J. ve Johansson, S. L. (2006). Micropapillary carcinoma of the renal pelvis and ureter. The Journal of urology, 175(2), 463–467.
Perez-Montiel, D., Suster, S. (2008). Upper urinary tract carcinomas: histological types and unusual morphological variants. Diagn Histopathol, 14:48–54.
Sahin, A. A., Myhre, M. ve Ro, J. Y. (1991). Plasmacytoid transitional cell carcinoma. Report of a case with initial presentation mimicking multiple myeloma. Acta cytologica, 35(3), 277–280.
Guillou, L., Duvoisin, B. ve Chobaz, C. (1993). Combined small-cell and transitional cell carcinoma of the renal pelvis. A light microscopic, immunohistochemical, and ultrastructural study of a case with literature review. Archives of pathology & laboratory medicine, 117(3), 239–243.
Busby, J. E., Brown, G. A. ve Tamboli, P. (2006). Upper urinary tract tumors with nontransitional histology: a single-center experience. Urology, 67(3), 518–523.
